دنیای اطلاعات

عربستان در یک‌قدمی دستیابی به کلاهک هسته‌ای

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، چندی پیش تلویزیون رسمی "عربستان سعودی"، از فرمان "ملک‌عبدالله"، پادشاه این کشور، به تمامی نیروهای نظامی سعودی برای انجام بزرگ‌ترین رزمایش نظامی در طول تاریخ عربستان خبر داد.

روزنامه "البیان"، در گزارشی و به نقل از منابع خبری وابسته به دربار پادشاه عربستان نوشته بود "رزمایش بزرگ سیف عبدالله، که در آن، تمامی شاخه‌های نیروهای مسلح عربستان سعودی، از جمله گارد ملی، نیروهای هوایی، زمینی و دریایی شرکت خواهند داشت، گسترده‌ترین رزمایش نظامی در نوع خود در خاورمیانه به حساب می‌آید".

تصاویر منتشر شده از رزمایش "سیف‌ عبدالله"

همچنین این روزنامه، از مشارکت بیش از 100 هزار سرباز عربستانی در این رزمایش بزرگ خبر داده بود.

میزان گستردگی این رزمایش و حجم نیروهای حاضر در آن، مسئله‌ای بود که از همان آغاز افکار عمومی را به خود مشغول کرده و این پرسش را با خود به همراه می‌آورد که چرا حاکمان آل‌سعود، دست به برگزاری چنین اقدامی زده‌اند؟

در همین زمینه، روزنامه "مراة‌الجزیرة"، در گزارشی به بیان اهداف عربستان از برگزاری این رزمایش پرداخته و نوشت "این رزمایش در حقیقت مقدمه‌چینی برای برکناری ملک عبدالله از قدرت به نفع مقرن بن عبدالعزیز، برادرش است که این تصمیم پس از مذاکرات مستقیم و محرمانه میان فرستادگان بلندپایه آمریکایی با ملک عبدالله اتخاذ شد تا به این وسیله قدرت در عربستان از طریق تضمین روند انتقال قدرت و تحت نظارت مستقل پادشاه عربستان حفظ شود".

به این ترتیب، جامعه جهانی و افکار عمومی آماده مشاهده "رزمایش نظامی عربستان" و دریافت پیام این کشور مبنی بر تضمین انتقال قدرت به نسل سوم آل‌سعود شدند!

اما با گذشت 2 روز از آغاز برگزاری رزمایش "سیف‌عبدالله"، در سه منطقه از خاک عربستان، و 1 روز مانده به پایان این رزمایش، روزنامه البیان، با انتشار مطلبی، بار دیگر به گمانه‌زنی‌ها درباره اهداف احتمالی این رزمایش، و مخاطبان حقیقی پیام آن، دامن زد.

البیان، ضمن اشاره به موفقیت ارتش عربستان در برگزاری بدون نقص این رزمایش، از حضور "میهمانان ویژه‌ای" در رژه پایانی سیف‌عبدالله خبر داده و نوشته بود "مقامات ارشد برخی از کشورهای، از جمله، حمد بن‌عیسی آل‌خلیفه، پادشاه بحرین و همچنین محمد بن‌‍‌زاید، ولیعهد ابوظبی، در این مراسم حضور خواهند داشت".

لیست میهمانان رژه پایانی رزمایش سیف عبدالله، آنگاه پیچیده‌تر شد، که بنا بر خبر روزنامه البیان، نام "ژنرال شریف"، رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان نیز در آن به چشم می‌خورد.

"ژنرال شریف" در رزمایش عربستان

همچنین، "سلمان بن‌عبدالعزیز"، ولیعهد فعلی عربستان، و از رهبران تندرو این کشور، ریاست رژه پایانی این رزمایش را بر عهده داشت؛ امری که پیش‌بینی افکار عمومی، مبنی بر پیام تضمین انتقال قدرت در عربستان توسط این رژه را زیر سئوال می‌برد.

این در حالی بود، که همزمان با روز پایانی رزمایش سیف عبدالله، رزمایش دیگری، به نام تمرین مشترک، با حضور نیروهای هوایی "بحرین" و "مصر"، در بحرین آغاز می‌شد.

سر انجام موعد برگزاری رژه پایانی سیف عبدالله فرا رسید و ارتش این کشور در شهر "حفرالباطن" و در مقابل سلمان بن‌عبدالعزیز، رسانه‌ها و سایر مقامات سیاسی و نظامی کشورهای منطقه به نمایش تجهیزات نظامی خود پرداخت.

اما این رژه آنگاه خبرساز شد که در آن، برای اولین‌بار در خاورمیانه، از یک "موشک هسته‌ای" دور برد، رونمایی شد.

خبرگزاری "العالم" نوشت "عربستان سعودی، نخستین کشور در خاورمیانه است که آشکارا موشک‌های هسته‌ای DF3 خود را به نمایش گذاشت".

تصاویر منتشر شده از موشک‌های DF-3 E در رژه پایانی رزمایش سیف عبدالله

انتشار تصاویر این رژه نظامی، به سرعت، توجه تمامی رسانه‌ها و تحلیل‌گران را به خود جلب کرد، به طوریکه تنها پس از گذشت ساعتی از رونمایی از این موشک دور برد، رسانه‌ها به بررسی چگونگی دستیابی عربستان به این موشک، پیام حقیقی رزمایش سیف عبدالله و مخاطبان آن پرداختند.

برنامه موشکی عربستان از کجا آغاز شد؟

اما سابقه نیروی موشکی عربستان، محدود به سال‌های اخیر نیست و نگاهی به پیشینه شکل‌گیری این نیرو و اطلاعات موجود مرتبط با آن در عربستان، ما را از ابعاد عمیق این حادثه اگاه‌تر می‌کند.

طبق اطلاعات موجود در سایت وزارت دفاع عربستان، برنامه این کشور در حقیقت از سال 1980 آغاز شده است.

بنابراین، برخلاف اکثر تحلیل‌های موجود که شکل‌گیری برنامه موشکی عربستان را به رابطه این کشور با "پاکستان" ارجاع می‌دهد، باید در جستجوی کشور دیگری برای کمک‌های موشکی به عربستان بود چراکه در آن زمان، پاکستان به هیچ‌وجه، از توان موشکی قابل توجهی برخوردار نبود.

در آن زمان، "چین"، تنها کشور صاحب فناوری موشک بالستیکی بود که نسبت به صادرات آن نیز چندان بی‌میل نبود.

موشک‌های DF-3 E در دهه 80 در رژه ارتش چین

به این ترتیب، دولت چین در سال 1988، با صادرات محدود سلاح موشکی به عربستان موافقت کرده و موشک‌های میانبرد بالستیک DF-3 E، که مجهز به کلاهک اتمی بوده و بیش از یک دهه در اختیار ارتش خود بود را به عربستان ارسال کرد.

هرچند اخبار دقیقی از تعداد موشک‌های ارسالی از چین به عربستان در دست نیست، اما با نگاهی به تاسیساتی که تاکنون در خاک عربستان شناسایی شده‌اند، می‌توان برآوردی تقریبی از مخازن موشکی عربستان داشت.

به طور قطع، تا کنون 2 پایگاه، حاوی تاسیسات پشتیبانی و ذخیره‌سازی موشک‌های بالستیک به ترتیب در 90 و 45 کیلومتری جنوب غرب "ریاض"، به نام‌های "الجوفر" و "السلیل" توسط حکومت عربستان ساخته شده است.

پایگاه موشکی السلیل

این پایگاه، اولین تاسیسات شناسایی شده مرتبط با موشک‌های DF-3 E در خاک عربستان است که به نظر می‌رسد با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش، شرایط مناسبی را برای پنهان کردن و همچنین محافظت از زیرساخت‌های موشکی بالستیک عربستان فراهم می‌کند.

نکته بسیاری قابل توجه این است که اطلاعات این پایگاه موشکی برای اولین‌بار توسط یک روزنامه‌نگار صهیونیستی در روزنامه "یدیعوت آحارونوت" در مارس 2002 رسانه‌ای شد.

میزان اطلاعات این صهیونیست از پایگاه سری(!) موشکی عربستان به حدی بود که به طور کامل، جزئیات آن را نیز در روزنامه خود افشا کرده است!

در گزارش این پایگاه صهیونیستی آمده بود "کمپ موشک این پایگاه به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود؛ دو گردان موشکی با تاسیسات پشتیبانی همراه و یک انبار موقت، محیط هر دو پادگان به دلیل محدودیت‌های زمینی با یکدیگر تفاوت دارد اما از نظر تملک تاسیسات تقریبا مشابه یکدیگر هستند، دسترسی به محوطه هر پادگان با نقاط کنترل عبور و مرور مجزا در سراسر مجتمع فراهم شده است، یک کمپ برای لانچرهای موشک و تجهیزات پشتیبانی و سه ذاغه مجزا که ظاهرا برای ذخیره‌سازی موشک استفاده می‌شود".

در ادامه این گزارش آمده است "گستردگی تاسیسات موشکی در گردان شمالی بیشتر از بخش جنوبی است و دلیل این امر مشخص نیست، هر یک از تاسیسات مشتمل بر تجهیزات مشابه و گاراژ حامل و یک گرداننده در سراسر گاراژ است که احتمالا وظیفه نگهداری از لانچرها را برعهده دارد، احتمال می‌رود تاسیسات شمالی امکان آموزش یا پشتیبانی نگهداری برای واحد دی اف-3 E را فراهم کند".

با وجود گزارش‌های متفاوت در مورد سکوهای پرتاب فراوان در این پایگاه، تاکنون تنها دو سایت پرتاب آماده در السلیل شناسایی شده است.

پایگاه موشکی الجوفر

الجوفر دومین پایگاه موشکی شناسایی شده در عربستان است که احتمال می‌رود حاوی موشک‌های DF-3 E باشد.

بخش‌های موجود در الجوفر، تشابه زیادی با تاسیسات السلیل دارد و مشتمل بر تاسیسات اداری و پشتیبانی و یک مجموعه امن برای پرتاب موشک است.

البته علاوه بر مسافت، تفوت دیگری نیز در این 2 پایگاه موشکی دیده می‌شود؛ الجوفر تنها دارای یک سکوی پرتاب است در حالی که السلیل 2 سکوی پرتاب را در خود جای داده است.

با توجه به تصاویر دریافتی تا سال 2004، به نظر می‌رسد تاسیسات الجوفر تا آن زمان به طور کامل عملیاتی نشده است؛ به این ترتیب می‌توان گفت پایگاه السلیل، اولین تاسیسات فعال موشکی در عربستان بوده است.

پایگاه‌های احتمالی عربستان برای ذخیره و پرتاب موشک‌های بالستیک

علاوه بر این دو پایگاه که به طور کامل شناسایی شده‌اند، احتمال دارد دو پایگاه موشکی دیگر نیز در عربستان وجود داشته باشد.

پایگاه موشکی روضة

این پایگاه، در فاصله تقریبی 280 کیلومتری غرب السلیل نزدیک اقامتگاه روضه واقع شده است.

هر چند، تاکنون هدف اصلی از این تاسیسات مشخص نیست و به طور قطع نمی‌توان حکم به موشکی بودن آن داد، اما شواهدی دال بر پشتیبانی این تاسیسات از عملیات موشک DF-3E در برخی ظرفیت‌ها وجود دارد.

گفتنی است؛ بخش قابل توجه تاسیسات روضه، در عمق 600 متری زمین ساخته شده است.

امکان دارد از این تاسیسات زیرزمینی، برای ذخیره‌سازی موشک‌های بالستیکی استفاده شود.

نظرات شما عزیزان: